Meer weten?
Jaap-Auke Rienstra
Maritiem & HTSM (maakindustrie)
06-12934520
Ieder bedrijf heeft een eigen verhaal. Maar zelden stuitten we op zo’n bijzonder verhaal als dat van Douma Staal. Eén dat leest als een roman met fascinerende scènes, indrukwekkende verwikkelingen, humor, tragiek en razend interessante hoofdrolspelers. In het huidige hoofdstuk van de Sneker staalleverancier is Geert Jan Douma de protagonist. “Een eer, dat is het”, knikt Douma, “om op het fundament dat mijn familie legde, verder te bouwen.” Want hoewel het bedrijf al lang en breed heeft bewezen een bestseller te zijn, is het boek van Douma Staal nog lang niet uit.
(…) beneden fabrieksprijzen: een partij zware bietensnijders, kookpotten, handzaaimachines, gierpompen, eggen enz. Te bevragen DOUMA’s IJZERHANDEL, Lemmerweg, sneek. Met deze advertentie, die in 1919 in de Leeuwarder Courant verscheen, start de kroniek van Douma Staal. “Althans, dat beschouwen we nu als start”, zegt Douma. “Want in werkelijkheid begint het verhaal al eerder.” Bij overgrootvader Jan Annes Douma om precies te zijn, die in 1887 een wagenmakerij in Sneek kocht. De vader van zeven kinderen (waarvan er vier jong stierven) was een jaar eerder zijn vrouw Ymkje verloren in het kraambed. Hij hertrouwde met schippersdochter Nieske en kreeg nog eens zes kinderen, waaronder Sippe en Geert die jaren later het advertentietje naar de Leeuwarder Courant zouden sturen. Nieske vormde het kloppende hart van familie Douma; een liefdevolle moeder voor alle kinderen van Jan Annes. Toen Nieske in 1909 met een volle wasmand van de zoldertrap viel en overleed, was het verdriet dan ook groot. Maar hoewel de familie daarna uit elkaar viel, bleef de warme hechte band altijd bestaan. Zelfs vandaag voeren de warme familiebanden de boventoon bij Douma Staal.
In 1908 nam Anne, de oudste zoon van Jan Annes, de zaak over. Hij bouwde het bedrijf uit met een smederij. En Anne zou niet de enige Douma-telg zijn die voor zichzelf begon. “Liever kleine baas dan grote knecht”, luidde de lijfspreuk van vader Jan Annes. Verder leren hoefde van hem niet zo. Liever zag hij dat zijn kinderen aan het werk gingen. Dat Jan Annes echter óók een goed stel hersenen had, blijkt uit zijn zelfontworpen en gemaakte fiets met trappers aan het voorwiel. Een uitvinding waarmee hij in 1922 de titel ‘het genie van Sneek’ verwierf. Zelfredzaamheid, onafhankelijker, ijver, dat was waar het Jan Annes om te doen was. Iets waar Geert en Sippe, de broers die samen konden lezen en schrijven, gehoor aan gaven toen ze aan de Lemmerweg een ijzerhandeltje begonnen. Ze hadden het tij mee: door de economische opleving nam de vraag naar ijzer flink toe. Bovendien werd ijzer voor steeds meer toepassingen verkocht. Op de fiets, per handkar, in de trein of per schuit, de bodes hadden het er smoordrok mee en de broers zagen al snel kans de handel uit te breiden. Met de tijd ontstond een waar ‘Douma-conglomeraat’. Het eerste hoofdstuk van het boek van Douma Staal, toen nog Douma’s IJzerhandel, werd geschreven.
In de Tweede Wereldoorlog braken zware tijden aan. Zaken met de bezetter, dat deden de Oranjegezinde Douma’s uit principe niet. Sterker nog, de oudste zoon van Geert – vader van de huidige generatie Geert Jan – vervulde zelfs een belangrijke rol in het verzet. Het ijzer bleef verborgen voor de bezetters door een bordje met ‘Klompenhandel’ op de gevel te timmeren. Toen de industrie en nijverheid na de oorlog weer opleefde, profiteerden Sippe en Geert Douma daar volop van. Hun zoons, de beide Jannen, werden al vroeg betrokken bij het reilen en zeilen in het het bedrijf. Zij zouden de boel immers uiteindelijk overnemen. Door investeringen, schaalvergroting, voorraadbeheer en automatisering, groeide het bedrijf razendsnel. De verhuizing naar het nieuwe industrieterrein Haukesloot, in 1968, zou deze groei nog eens een flinke boost geven. In datzelfde jaar bestond Douma’s IJzerhandel vijftig jaar. Een jochie was Geert Jan Douma nog maar, toen zijn vader en diens broer toostten op nog eens vijftig erbij. Zo’n twintig jaar later zou dat kleine jochie aan het roer staan van het bedrijf.
“Of ik ‘moest’? Nee, dat niet”, vertelt Geert Jan Douma. “Mijn ouders hebben mij en mijn zus juist altijd vrijgelaten in wat we wilden worden.” Toch, de betrokkenheid bij het bedrijf was groot. “We groeiden erin op; woonden er zelfs boven. Met mijn vaders zelfgemaakte skelters racete ik door de magazijnen. Het was een prachtig speelterrein”, knikt Douma. Na de HEAO in Groningen studeerde Douma enige tijd in Canada. Toen hij in 1982 terugkwam in Sneek, was er een vacature bij het bedrijf. Er volgde “een pittig sollicitatiegesprek”, maar Douma kreeg de baan. Zes jaar later mocht hij zich directeur van het familiebedrijf noemen. Vanaf de jaren 80 groeide Douma Staal exponentieel; om de – pak ‘m beet – tien jaar werden nieuwe bedrijfshallen geopend. Met de overnames van Ploeg Staal Marknesse, Start Sardo Staal en Fisher Edelstaal werd de naam van het bedrijf verder gevestigd. In 1995 besloot Douma te stoppen met machinehandel en de focus volledig te leggen op waar het allemaal ooit mee begon: stalen platen en profielen voor onder meer machinefabrieken, bouwbedrijven, de agrarische sector, carrosseriebouwers en scheeps- en jachtbouw. De nieuwste aanwinst is een enorme profiellasersnijmachine, de enige in Nederland – misschien zelfs in de wereld. “We zeggen wel eens dat we nu kunnen voldoen aan een vraag waarvan de klant zelf nog niet wist dat-ie hem had”, lacht Douma. In Friesland, maar inmiddels ook ver buiten onze provinciegrenzen is Douma Staal vermaard. “Van 8.000 vierkante meter toen ik het stokje overnam naar 60.000 vierkante meter vandaag de dag. Ongelofelijk. Mijn opa en vader zouden er versteld van staan. Dat weet ik zeker.”
Ondanks de enorme groei is het hart van het bedrijf altijd hetzelfde gebleven. Nog steeds staan de kernwaarden die Geert en Sippe Douma decennia geleden formuleerden aan de basis van Douma Staal: eerlijkheid, dienstbetoon en menselijke bewogenheid. “Onze mensen, 120 op dit moment, zijn het goud van Douma Staal”, vertelt Douma “We zijn samen echt een grote familie; dat maakt ons bedrijf zo sterk en uniek. En dat familiegevoel dragen we ook uit naar onze klanten. Al generaties lang. Ondernemers écht kennen, een vertrouwensband opbouwen, elkaar omhoog en verder helpen. Je doet dingen tenslotte niet alleen voor je eigen bedrijf, maar voor elkaar; voor de economie in de breedte. Zodat we er allemaal van kunnen profiteren.” Het woord ‘samenwerken’ staat daarbij centraal. En de centrale rol van Douma Staal in Friesland dankt het bedrijf juist weer aan die waardevolle, jarenlange samenwerkingen. Oók met de gemeente en Vestigen in Friesland. “Het is geweldig dat zij ons zo supporten. We zijn nog steeds blij in Sneek te zitten.”
De maatschappelijke betrokkenheid is diep geworteld in de Douma-cultuur. Maar minstens zo belangrijk vandaag de dag is maatschappelijke verantwoordelijkheid. “Duurzaam ondernemen is een van onze belangrijkste pijlers waar we volop mee bezig zijn”, vertelt Douma. “En met staal hebben we een prachtig, duurzaam product in handen.” Maar liefst tachtig procent van al het staal komt namelijk voort uit oud staal. Reststukken worden verzameld en vervolgens weer gerecycled. “Kijk, mensen denken nog steeds aan die auto’s van jaren geleden die al ‘zou roesten op de folder’. Maar staal is een onderhoudsvrije keuze die past bij een duurzame toekomst.” Voordat het productieproces geheel CO2-neutraal is, zijn er nog wel wat stappen te zetten. “We zijn al bezig met gescheiden afvalstromen, hebben zonnepanelen op het dak en onze personenauto’s zijn allemaal elektrisch. En hierin valt nog meer te winnen. Een leverancier in Scandinavië draait inmiddels volledig op groene waterstof. Dat klinkt heel interessant”, knikt Douma. “Elektrische vrachtwagens zijn er nog niet, maar zodra die beschikbaar zijn, staan wij vooraan!”
Vooraan staan, nog zo’n belangrijke pijler van Douma Staal. “We willen niet alleen bijblijven, we willen voor de rest uit lopen”, vertelt Douma. “Robotisering, automatisering, digitalisering, we zijn er volop mee bezig. We kijken altijd wat we kunnen doen om het voor onze klanten nog beter en makkelijker te maken.” Dat betekent dat we de collega’s die al jaren bij ons zijn waarderen én de jonge mensen met nieuwe ideeën een kans geven. “Met die mix heb je goud in handen.” De toekomst in het vizier houden, zonder de kernwaarden van vroeger te verliezen. Het vormt de rode draad van het verhaal van Douma Staal. Wie de hoofdrol vertolkt in de nieuwe hoofdstukken van Douma Staal, is nog een verrassing. “We betrekken onze drie kinderen, mijn belangrijkste gesprekspartners, zoveel mogelijk bij alles wat er gebeurt in ons bedrijf”, vertelt Douma, “en zorgen ervoor dat ze weten wat hen te wachten staat als ze er klaar voor zijn. Want één ding weet ik zeker: we zijn al generaties ijzersterk en blijven dat ook nog wel even.” Op naar honderdvijftig jaar Douma Staal!
Benieuwd hoe we uw onderneming kunnen helpen? Lees hier meer over Vestigen in Friesland of neem direct contact op met een van onze adviseurs.
In Friesland zijn de mogelijkheden eindeloos. Wij staan voor u klaar en ontmoeten u graag.